23 Şubat 2009

Ahşap Oymacılığı Üzerine Ayrıntılı Bilgiler

Oyma, ahşap malzeme üzerine yapılan bir çizimin özel kesici aletlerle istenmeyen yerlerinin yontulması ile elde edilmesi sanatıdır.

Kullanılan malzemeler

Ağırlıkla çam, ceviz, elma, armut, sedir, abanoz ve gül ağacı kullanılmaktadır.

Tekniklerine göre ahşap sanatının gruplaması

  • Derin oyma (Sandık üzeri, koltuk işlemesi gibi rölyeflendirmeler)
  • Keserek oyma (tuğra, sandalye sırtı gibi)
  • Üç boyutlu oyma (heykel, kaşık, müzik aleti gibi yontular)
Tarihçesi

Ahşap oyma sanatında kullanılan işleme teknikleri


Dünyada

Şekil verilmesi kolay bir malzeme olduğundan ahşapa şekil verme sanatı çok eski çağlara dayanmaktadır. Ahşaptan şekillendirilmiş heykellere Mısır'da piramitlerde de rastlanmıştır.

Türk tarihinde

Türk tarihinde Türkmenistan'da rastlanan bu sanat, İslami motiflerle birleşerek Endülüs’e, Asya, Avrupa, Afrika kıtalarına yayılmıştır. Şu anda Fas, Tunus, Cezayir gibi ülkelerde de ahşap motiflere sıklıkla rastlanılmaktadır.

Selçuklular

Orta Asya' da Türklerde ahşap heykellere rastlanmaktadır. Ancak İslamiyet'ten sonra heykelin yasak olması ile azalmış, yerini oymacılık almıştır. Oyma sanatı özellikle Türkmenistan' da uzun yıllar kalıcı olmuştur. Daha sonra Selçuklular saray, cami, mescid ve külliye gibi yapılarda süsleme amaçlı olarak kullanmışlardır.

Osmanlılar

Osmanlılar döneminde de bu sanata önem verilmiş ama Selçuklulara göre daha tutucu ve dindar olan Osmanlılar'da heykelden kaçınılmış ama çok değerli eserler meydana getirilmiştir.

Kral tahtları, mezar taşları, çeşmeler, tavanlar, kapılar, mimberler, rahleler, pencereler, oyma bezemeleri, çeşmeler, sandıklar, gömme dolap kapıları, iskemleler, mücevher kutuları, ahşap beşikler, sofra altlıkları vb. Osmanlı oyma sanatının belli başlı örneklerindendir.

19. Yüzyıl

19.Yüzyılda ahşap oyma sanatının kullanımı yaygınlaşmıştır. Bitlis, Bursa, Gaziantep, İstanbul (Beykoz), ve Zonguldak gibi illerde ahşap ağırlıklı malzeme kullanılan sektörler ortaya çıkmıştır.

Günümüzde ise, ahşap oyma ustalığı gün geçtikçe azalmış, cami minberlerinde kullanılan ahşap oyamların yerini, usta azlığından boyalı desenler almıştır. Anadolu'nun bazı yerlerinde çok az sayıda kalmış ustalar tarafından icra edilmekte, bazı üniversitelerin heykel bölümlerinde ilgi toplamaktadır. Ayrıca Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı Düzce El Sanatları Eğitim Merkezi'nde çalışmalar vardır.


Geleneksel Ahşap Oyma Sanatçıları

Kaynakça

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder

Sitede Ara:

Özel Arama

İletişim

Her türlü öneri, istek, şikayet veya diğer konuları iletişim sayfamıza: http://ahsapiletisim.blogspot.com ' a yazınız. Yazılarınız bizim için önemlidir.

Ahşap Oymacılığı Arşivi

İzleyiciler

  © Ahşap Oymacılığı Ali Uğur ŞİMŞEK Reklam ve E-satış önerileriniz için tıklayınız 2009-2013

YUKARI